Chim trĩ xanh (Lophura swinhoii) là một loài chim thuộc họ Phasianidae, có nguồn gốc từ các khu rừng nhiệt đới và cận nhiệt đới Đông Nam Á. Loài chim này được biết đến với bộ lông sặc sỡ, đặc biệt là con trống với bộ lông màu xanh lam óng ánh và phần đầu màu đỏ tươi. Chim trĩ xanh được nuôi phổ biến ở Việt Nam để lấy thịt, trứng và làm cảnh.
1. Tìm hiểu về chim trĩ xanh là chim gì?
Chim trĩ Xanh, hay còn được biết đến với tên gọi chim trĩ đen, là một loài chim được nhập khẩu từ Châu Âu và đã được thuần hóa để phù hợp với khí hậu của Việt Nam. Phần lớn các giống chim trĩ xanh thuần chủng được nhập khẩu, vì vậy giá cả của chúng cao hơn so với giống chim trĩ đỏ. Tại Việt Nam, để nhanh chóng có được giống chim trĩ xanh, người ta thường lai tạo giữa giống chim trĩ xanh thuần chủng và chim trĩ đỏ để tạo ra các thế hệ mới F1, F2 và F3.
Đặc điểm nổi bật của chim trĩ xanh là bộ lông rực rỡ với các sắc màu xanh, đỏ, vàng, tím hòa quyện vào nhau. Đặc điểm lông này là phân biệt cơ bản giữa chim trĩ xanh thuần chủng và các loài chim khác. Chim trĩ xanh thuần chủng thường sở hữu bộ lông màu xanh đậm, với phần ngực màu xanh biếc óng ánh. Hơn nữa, chúng còn có một lớp lông màu cổ tím óng ánh và đuôi dài màu lá cây, tạo nên vẻ đẹp độc đáo.
So với chim trĩ đỏ, điểm khác biệt lớn nhất nằm ở màu sắc của bộ lông, trong khi về ngoại hình và trọng lượng, chúng có sự tương đương. Chiều dài cơ thể cũng là yếu tố quan trọng để phân biệt giữa chim trĩ xanh thuần chủng và các loại khác. Chim trĩ xanh thuần chủng thường có chiều dài từ 80-90 cm, trong khi chiều dài tối đa của cả chim trĩ xanh lai và đỏ dao động khoảng 60-70 cm.
Chim trĩ xanh thuần chủng được đánh giá có giá trị cao nhất cả về mặt nghệ thuật lẫn kinh tế, tiếp theo là chim trĩ xanh lai và cuối cùng là chim trĩ đỏ. Sự độc đáo và vẻ đẹp của bộ lông của chim trĩ xanh thuần chủng đã tạo nên sức hút riêng biệt trong cộng đồng yêu thích loài chim cảnh.
2. Kỹ thuật nuôi chim trĩ xanh
*Bước1: Chọn giống:
Việc chọn lựa con giống chim phù hợp là yếu tố quan trọng trong kỹ thuật nuôi chim. Hiện nay, con giống chim cải đã trở nên phổ biến và có thể tìm thấy ở nhiều địa phương trên khắp Việt Nam. Các trang trại nuôi chim ngày càng xuất hiện nhiều, đặc biệt là trong việc phòng tránh bệnh dịch từ giống chim nhập khẩu.
Việc mua con giống chim cần được thực hiện tại các trại uy tín và có chính sách bảo hành. Để có kinh nghiệm nuôi chim tốt nhất, nông dân nên đến trực tiếp các trang trại nuôi chim cải để học hỏi từ các chuyên gia. Không nên mua giống chim qua mạng xã hội hoặc qua nguồn tin không đáng tin cậy.
Trên thị trường hiện nay có nhiều loại chim trĩ khác nhau, nhưng ở Việt Nam, nuôi thành công nhất là chim trĩ đỏ và chim trĩ xanh.
*Bước 2: Xây dựng chuồng nuôi chim:
Việc xây dựng chuồng nuôi chim đúng cách là yếu tố quan trọng, đảm bảo thực hiện đúng kỹ thuật nuôi chim để đạt hiệu quả cao.
Chuồng nuôi chim cần có diện tích 50m2 trở lên, tường cao độ khoảng 60cm-1m để tránh sự xâm nhập của loài động vật gây hại vào chuồng. Cần đặt cọc và căng lưới cao phía trên tường gạch, sau đó trùm lưới kín để ngăn chim trĩ bay ra ngoài.
Bên trong chuồng cần trồng cây để tạo môi trường sống cho chim. Một số nông dân ở các tỉnh Quảng Trị, Tây Nguyên và Đông Nam Bộ đã tận dụng vườn cà phê làm chuồng nuôi chim, mang lại lợi ích kinh tế cho gia đình.
Nuôi chim hòa trong vườn cà phê không chỉ giúp tạo ra nguồn thu nhập mà còn giúp duy trì sự cân bằng sinh thái trong vườn.
*Bước 3: Cung cấp thức ăn cho chim trĩ xanh:
Nhiều người nông dân nuôi chim trĩ khẳng định rằng việc nuôi loài chim quý tộc này dễ như nuôi gà. Thực tế, các mô hình nuôi chim trĩ trên khắp cả nước hiện nay đều sử dụng thức ăn chủ yếu là các loại hạt ngũ cốc như thóc gạo, ngô...
Khi chim trĩ còn nhỏ, hãy cho chúng ăn thức ăn dạng cám và hạt tấm. Khi chim trĩ lớn và thuần thục, bạn có thể cho chúng ăn hạt mà không cần xay.
Điều đặc biệt về loài chim quý tộc này là chúng ưa thích thức ăn xanh. Nhiều người sẽ ngạc nhiên khi biết chim trĩ ăn nhiều loại rau xanh.
So với gà, chim trĩ thực sự ưa thích rau xanh. Chúng có thể ăn nhiều loại rau như rau khoai lang, rau muống, lá củ đậu và một số loại lá cây thân leo có mủ...
Có điều đáng chú ý là nhiều chủ trang trại đang chặt thân cây chuối và băm nhỏ để trộn cám cho chim trĩ ăn, nhằm gia tăng lượng thức ăn thô cho chúng. Thức ăn cho chim trĩ, đặc biệt là thức ăn xanh như rau cần phải đảm bảo sạch, an toàn và không chứa dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, thuốc diệt cỏ hay hóa chất.
Hiện nay, nhiều trang trại nuôi chim trĩ đang sử dụng cám viên công nghiệp để tiện lợi. Cho chim trĩ ăn cám viên công nghiệp tương tự như việc cho gà ăn, phụ thuộc vào độ tuổi và giai đoạn sinh trưởng của chúng.
*Bước 4: Phòng bệnh cho chim:
Vệ sinh chuồng trại:
Vệ sinh chuồng trại thường xuyên, ít nhất 2 lần mỗi tuần.
Dọn dẹp thức ăn thừa, phân chim và chất độn chuồng bẩn.
Rửa sạch máng ăn, máng uống và các dụng cụ chăn nuôi khác.
Cung cấp thức ăn và nước uống sạch:
Cung cấp cho chim thức ăn đầy đủ dinh dưỡng và đảm bảo vệ sinh.
Không cho chim ăn thức ăn mốc hỏng hoặc bị ô nhiễm.
Thay nước uống cho chim mỗi ngày và đảm bảo nước sạch sẽ.
Tiêm phòng đầy đủ các loại vắc-xin:
Tiêm phòng cho chim trĩ xanh đầy đủ các loại vắc-xin theo lịch trình phòng dịch của địa phương.
Sử dụng các loại vắc-xin có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng và đảm bảo chất lượng.
Sử dụng các biện pháp phòng trừ dịch hại:
Dùng lưới che chắn chuồng trại để ngăn chặn chim hoang dã xâm nhập.
Diệt trừ các loại muỗi, mòng, mạt và các loại loài gặm nhấm trong chuồng trại.
3. Những điều cần lưu ý khi nuôi chim trĩ xanh
Khi bắt đầu nuôi chim trĩ, bạn cần lưu ý những điều sau: Nếu đây là lần đầu tiên bạn nuôi chim trĩ, hãy mua con giống với số lượng phù hợp. Không nên mua số lượng lớn con giống và nuôi ngay từ đầu. Thực tế, nếu nuôi thành công, chỉ vài cặp chim trĩ bố mẹ ban đầu cũng có thể sinh sản rất nhanh. Mỗi con chim trĩ mái có thể đẻ 1 trứng mỗi ngày và duy trì tình trạng đẻ trứng suốt 10 tháng trong năm.
Nếu bạn muốn bắt đầu nuôi chim trĩ, hãy mua chim trĩ con hoặc mua từ bố mẹ, không nên mua trứng chim trĩ về tự ấp hoặc cho vào ổ gà mái để ấp, vì tỷ lệ nở sẽ không cao. Để thành công trong việc nuôi chim trĩ, bạn cần nắm vững các kỹ thuật nuôi chim trĩ trước khi bắt tay vào thực hiện mô hình...
Kết luận
Nuôi chim trĩ xanh là một mô hình kinh tế hiệu quả, có thể giúp cải thiện thu nhập cho gia đình. Tuy nhiên, cần tuân thủ các quy định về bảo vệ động vật hoang dã và có kiến thức, kỹ thuật nuôi chim trĩ xanh trước khi bắt đầu nuôi. Ngoài ra cần lưu ý tuân thủ thực hiện phòng bệnh cho chim như:
Phòng bệnh cho chim trĩ xanh là một việc làm quan trọng và cần thiết để đảm bảo đàn chim khỏe mạnh, phát triển tốt và mang lại lợi nhuận cao cho người nuôi. Các biện pháp phòng bệnh hiệu quả bao gồm:
- Vệ sinh chuồng trại thường xuyên.
- Cung cấp thức ăn và nước uống sạch.
- Tiêm phòng đầy đủ các loại vacxin.
- Theo dõi sức khỏe của chim thường xuyên.
- Cách ly chim bị bệnh.
- Sử dụng thuốc phòng bệnh.
- Sử dụng các biện pháp phòng trừ dịch hại.
Lưu ý: Cần tuân thủ hướng dẫn sử dụng của các loại thuốc phòng bệnh và thuốc trị bệnh.
Áp dụng các biện pháp phòng bệnh hiệu quả sẽ giúp người nuôi chim trĩ xanh giảm thiểu rủi ro, hạn chế dịch bệnh, nâng cao năng suất và lợi nhuận. Chúc bạn thành công!
